Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Hoàng Vĩnh Bảo cho biết đến ông còn nhận được điện thoại đề nghị thực hiện quảng cáo trên báo vì Bộ Thông tin và Truyền thông được cho là có nhiều tiền.

Một thực tế cho thấy bây giờ có nhiều cơ quan báo chí đang buông lỏng việc quản lý, thậm chí khoán trắng cho một nhóm người hoặc liên kết với các công ty truyền thông để họ tự do đi khai thác nguồn quảng cáo.

Những người này có thể gọi cho bất cứ ai có chức vụ để đề nghị quảng cáo. Hình ảnh báo chí cách mạng đang bị giảm sút bởi cách làm của một số tòa soạn, mà phần lớn là do nhận thức của người đứng đầu.

Còn một thực tế nữa, đó là có người đứng đầu cơ quan báo chí khoán trắng nội dung cho một người hoặc nhóm người trong tòa soạn để họ tùy tiện đưa lên báo những hình ảnh phản cảm, bài viết vi phạm đạo đức, thuần phong, mỹ tục, thậm chí mang tính cá nhân, đến khi bị cơ quan quản lý phát hiện, thông tin lại mà tổng biên tập vẫn không biết sai ở đâu và thời điểm nào.

Nhiều cơ quan chủ quản báo chí xin thành lập cơ quan báo chí trực thuộc mà không sâu sát, để tùy ý cơ quan báo chí muốn làm gì thì làm, vượt xa tôn chỉ, mục đích của tờ báo. Có những tờ báo gần như không viết gì về ngành mình, mà thường sa vào chuyện “đánh đấm” đôi khi đến mức cực đoan làm ảnh hưởng đến cả một địa phương, một tổ chức. Có tờ báo ở địa phương này nhưng lại viết quá nhiều về địa phương khác vì mục đích khác...

Còn có cơ quan báo chí bị ảnh hưởng tiêu cực từ mạng xã hội, số nhà báo vi phạm đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam, vi phạm pháp luật ngày càng gia tăng… Nhiều khi nhà báo chỉ nghe một chiều rồi viết tin, cơ quan báo chí cũng ít có sự thẩm định, báo này làm xong bán hoặc chuyển cho báo kia, dẫn đến tình trạng sai có hệ thống.

Đó là nguyên do vì sao gần đây tình trạng các cơ quan, tổ chức, cá nhân khiếu nại cơ quan báo chí báo chí ngày càng tăng, và đó là điều rất đáng buồn.

Cốt lõi của cơ quan báo chí là con người, nhất là người có trách nhiệm trong chỉ đạo, điều hành. Hiện nay tiêu chuẩn, quy trình bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo cơ quan báo chí ở nhiều cơ quan chủ quản thực hiện không chặt chẽ. Không ít cơ quan chủ quản bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo báo chí không được đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ, không đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định. Việc tuyển dụng phóng viên ít có sự ràng buộc, nhiều người làm báo không có đạo đức nghề nghiệp vẫn được sử dụng.

Một số cơ quan chủ quản đề nghị thành lập cơ quan báo chí khi chưa đảm bảo điều kiện về trụ sở, trang thiết bị, tài chính khiến cơ quan báo chí phải tự “bơi”, thậm chí một số cơ quan báo chí còn phải có “nghĩa vụ” trở lại với cơ quan chủ quản.

Sắp tới Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ kiên quyết xử lý cơ quan báo chí hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, sai phạm kéo dài. Đề án Quy hoạch Báo chí đến năm 2025 đã được Bộ Chính trị cho ý kiến, Bộ Thông tin và Truyền thông đang hoàn tất để trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành, trên cơ sở đó Bộ sẽ rà soát và cấp lại giấy phép cho các cơ quan báo chí.

Nếu không siết lại sẽ rơi vào tình trạng báo chí rất đông nhưng thông tin trùng lặp, không đáp ứng đa dạng đối tượng bạn đọc trong xã hội; đưa thông tin thiếu nhạy cảm về chính trị, không phù hợp với lợi ích của đất nước, của nhân dân.

Để hoạt động báo chí phát huy hiệu quả trong thời gian tới, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Hoàng Vĩnh Bảo đề nghị, cần tăng cường sự phối hợp giữa cơ quan chủ quản với cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí.

Trên cơ sở những định hướng, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về công tác báo chí, các cơ quan chủ quản cần tiến hành rà soát chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan báo chí, sản phẩm báo chí, từ đó khẩn trương xây dựng Đề án đổi mới, sắp xếp lại các cơ quan báo chí, sản phẩm báo chí của cơ quan, đơn vị, ngành mình theo hướng tinh gọn, thiết thực và hiệu quả. Kiên quyết xử lý, thu gọn các báo, tạp chí, ấn phẩm, chương trình giải trí xét thấy không cần thiết, hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích, đối tượng hoặc để sai phạm kéo dài. Đồng thời, các bộ, ngành nên chủ động sắp xếp lại cơ quan báo chí cho phù hợp, không chờ Quy hoạch, thì các bước đi sẽ đảm bảo hiệu quả hơn.

Các cơ quan chủ quản báo chí cũng cần tăng cường phối hợp với cơ quan quản lý, cơ quan chỉ đạo, định hướng báo chí; tăng cường kiểm tra, giám sát thường xuyên đối với cơ quan báo chí thuộc quyền, cử cán bộ có chuyên môn, nghiệp vụ chuyên trách theo dõi cơ quan báo chí để tham mưu kịp thời. Đặc biệt lưu ý hơn tới vấn đề phóng viên thường trú, văn phòng đại diện của các báo hiện đang có rất nhiều vấn đề đặt ra…

Khắc phục được vấn đề nhân lực ở cơ quan báo chí, bám sát tôn chỉ, mục đích của tờ báo, tuân thủ pháp luật và nêu cao đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam, các ấn phẩm báo chí sẽ tốt.

Anh Vũ