Tôi nhớ trên ti vi có phát hình ảnh lễ hội hoa ở một số nước Châu Âu. Người đến hội hoa để chơi hoa, nhưng họ còn tìm hiểu về giống hoa, cách trồng hoa và giao lưu về nghề.

Ở nước ta, gần như tiết nào cũng có lễ hội hoa, rất tốn kém, nhưng đều bị “ném đá” tơi bời, bởi đến hội hoa mà có mấy người biết chơi hoa thật sự.

Họ chanh nhau chọn vị trí đẹp để chụp ảnh với hoa, và kết thúc là dẫm đạp trên hoa. Còn ngắt hoa, trộm hoa… Nhà tổ chức đưa cả hoa giả vào ngày hội hoa để lừa người xem như ở Lễ hội hoa hồng Bun ga ri vừa tổ chức ở Hà Nội.

Ban tổ chức ngày hội đọc sách thì không to gan đưa sách giả, sách kém chất lượng vào các bàn đọc, các giá trưng bày sách. Ngược lại, còn chọn sách tốt nhất, đẹp nhất, đủ thể loại để phục vu đa dạng đối tượng độc giả, nhưng cũng có gì đó giống ở hội hoa. Người ta đến ngày hội đọc sách chủ yếu vì tò mò, nhiều người cầm lên rồi đặt xuống, chụp cái ảnh đưa lên Facebook để chứng tỏ mình; và nói như một diễn viên trên chương trình giải trí truyền hình, bây giờ việc đọc sách in đã như một thứ gì “quý hiếm” lắm.

Nhiều nhà xuất bản lâm cảnh khó khăn, nhà sách ế ẩm, trừ sách giáo khoa và sách tham khảo; thư viện thì phần đa đìu hiu. Bạn đọc không quay lưng lại với việc đọc, nhưng khi mà máy tính bảng, điện thoại thông minh gối đầu giường, thì sách in, dù quý mấy cũng khó hấp dẫn người đọc.

Cũng bởi cái gì cũng có thể đọc được ngay trên chiếc giường ngủ của mình, nên việc đọc trở nên dễ dãi, và khó kiểm soát ở nhiều người. Có gia đình trang bị máy tính bảng, điện thoại thông minh cho con cái học tập đã trở thành con dao hai lưỡi khi chúng có thể qua đó tiếp cận với rất nhiều thứ độc hại. Ngay người lớn cũng dễ dãi tiếp cận những thứ đồi trụy, phản động…

Văn hóa đọc như thế sẽ đem lại cho họ điều gì, tác động như thế nào đến hành vi, ứng xử? Cách đọc truyền thống dù có phần khó khăn, cũng tốn tiền hơn, nhưng hãy nhìn thành quả mà nó để lại lớn tới chừng nào, và phải khẳng định nó chưa hề lạc hậu. Sách điện tử không được kiểm soát chưa thể biết trước sẽ đưa chúng ta tới đâu. Lạc hậu hay tiện ích là do nhìn nhận của con người.

Ngày hội đọc sách đã được tổ chức mấy lần, được tuyên truyền rầm rộ, người đến ồn ào, nhưng xong đâu lại vào đấy, thư viện, nhà sách và những nơi liên quan đến sách lại lâm cảnh đìu hiu. Phải làm gì đó, giống như người dân Châu Âu dù đã quá quen với hoa, nhưng họ vẫn hào hứng đến hội hoa, bởi đến đó họ được tiếp nhận những điều họ cần.

Chúng ta không so hội hoa với hội sách, nhưng đúng là cần phải ngẫm nghĩ sau nhiều lần tổ chức ngày hội đọc sách kết quả đem lại như thế nào.

Anh Vũ