Theo Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long, trong cuộc chiến phòng, chống dịch Covid-19, ngành y tế đã tham mưu cho Đảng, Chính phủ triển khai thực hiện chủ động, hiệu quả, linh hoạt, kịp thời các biện pháp phòng, chống dịch ở mức cao hơn và sớm hơn so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới ở giai đoạn đầu, với phương châm “bốn tại chỗ”, phù hợp thực tiễn và thực lực của đất nước. Trong lịch sử ngành y tế chưa bao giờ có một đại dịch có sự tham gia tích cực của toàn bộ hệ thống, toàn dân như trong thời gian qua. Các lực lượng tiền phương như đội ngũ y sĩ, bác sĩ, lực lượng quân đội, công an đã không quản ngại nguy hiểm, khó khăn, trên tuyến đầu phòng, chống dịch. Lớp lớp cán bộ y tế ngày đêm dấn thân vào một trận chiến đầy cam go, thử thách, có những rủi ro, có thể mắc bệnh; hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ ngày đêm cắm chốt biên giới, tham gia công tác phòng, chống dịch…
Tuy đã đạt “mục tiêu kép”, nhưng rõ ràng chặng đường trước mắt hết sức cam go khi tình hình dịch Covid-19 trên thế giới vẫn rất phức tạp, nhiều nước đã phải áp dụng trở lại các biện pháp cao nhất trong ứng phó với đại dịch. Vì thế, Bộ trưởng Y tế kêu gọi toàn ngành y tế coi công tác phòng, chống dịch Covid-19 là nhiệm vụ trọng tâm trước mắt và lâu dài. Theo đó, mỗi cán bộ y tế không được lơ là, mất cảnh giác mà tập trung cao nhất cho công tác phòng, chống dịch. Bên cạnh những nỗ lực của các ngành, các cấp thì người dân thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch mà ngành y tế đã đề ra. Đặc biệt, các ngành chức năng như công an, quân đội, các tỉnh có đường biên giới cần triển khai các biện pháp mạnh mẽ để ngăn chặn tình trạng nhập cư trái phép. Nêu cao tinh thần cảnh giác, đấu tranh với biểu hiện lơ là, chủ quan, coi thường lợi ích cộng đồng trong phòng, chống dịch Covid-19 để đón Tết lành mạnh, an toàn.
Tại cuộc họp mới đây, Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 cũng đã thống nhất, về cơ bản, không thay đổi chiến thuật phòng, chống dịch, đó là tiếp tục “giữ thật chặt từ bên ngoài, tăng cường các giải pháp ở bên trong”. PGS, TS Trần Đắc Phu, cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam cho rằng, nguồn lây nhiễm hiện nay chủ yếu là do không kiểm soát chặt chẽ người nhập cảnh, cách ly không nghiêm, phong tỏa không chặt. Do vậy, ở trong nước, từng bộ, ngành, địa phương phải tiếp tục thực hiện đầy đủ, nghiêm túc, quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch, tự đánh giá và cập nhật thông tin lên bản đồ chống dịch. Bên ngoài, cùng với việc kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn người nhập cảnh bất hợp pháp, chính quyền cơ sở, lực lượng công an cần nắm sát địa bàn, từng gia đình có người thân đang ở nước ngoài, nhất là những nơi có thể đi đường bộ về Việt Nam. Những gia đình này cần liên lạc, vận động với người thân ở nước ngoài không nhập cảnh bất hợp pháp và nếu có nhu cầu nhập cảnh, phải theo đường hợp pháp, thực hiện nghiêm túc các quy định cách ly tập trung. Thường trực Ban Chỉ đạo đề nghị các bộ: Quốc phòng, Y tế, Giao thông vận tải, Ngoại giao rà soát lại năng lực các khu cách ly tập trung, thực hiện đúng chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ trong việc bảo đảm cách ly thật an toàn, từng bước giải quyết nhu cầu chính đáng của người dân.
Thường trực Ban Chỉ đạo cũng đề nghị các địa phương phải tiếp tục đôn đốc, kiểm tra, chấn chỉnh những nơi có dấu hiệu lơi lỏng trong thực hiện theo dõi, giám sát y tế tại nơi cư trú đối với người hoàn thành cách ly tập trung trong vòng ít nhất 14 ngày. Đối với một số trường hợp cá biệt (sau khi nhập cảnh 14 ngày, xét nghiệm nhiều lần mới phát hiện dương tính với vi-rút SARS-CoV-2), cần rà soát, đánh giá lại quy định nhằm hạn chế đến mức thấp nhất lây nhiễm trong các khu cách ly tập trung. Bên cạnh đó, Bộ Y tế chỉ đạo ngành y tế tăng cường công tác kiểm soát trường hợp cách ly tại khách sạn; tăng cường cập nhật thông tin trên các hệ thống để bảo đảm theo dõi tất cả mọi người Việt Nam từ khâu bắt đầu đăng ký để được về nước, đến khi về nước thực hiện cách ly, giám sát y tế.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến ngày càng phức tạp, thì việc thực hiện không nghiêm túc các quy định hay sự thiếu trách nhiệm của một vài đơn vị, cá nhân có thể phá hỏng những nỗ lực của cả nước. Qua phân tích thực tế, các chuyên gia nhấn mạnh nguy cơ dịch Covid-19 cao nhất đối với nước ta là nguồn lây nhiễm xâm nhập từ bên ngoài qua các đối tượng nhập cảnh (hợp pháp và bất hợp pháp). Nếu những người nhập cảnh hợp pháp được cách ly ngay sau khi nhập cảnh thì những người nhập cảnh trái phép qua đường mòn, lối mở đang là nguy cơ lớn nhất. Chính vì vậy, hơn lúc nào hết cần nâng cao tinh thần cảnh giác và tập trung cao độ cho công tác phòng, chống dịch thông qua việc kiểm soát chặt khu vực biên giới, không để xảy ra tình trạng nhập cảnh bất hợp pháp. Vụ việc du học sinh từ Mỹ trở về (người bệnh 1.498) đã rời khu cách ly trước khi có thông báo dương tính với vi-rút SARS-CoV-2 là lời cảnh tỉnh đối với tất cả các địa phương, đơn vị cần thực hiện thật nghiêm công tác phòng, chống dịch Covid-19. Các địa phương cần thành lập các đoàn đi kiểm tra tại các khu cách ly, đồng thời yêu cầu công tác quản lý người nhập cảnh phải được thực hiện nghiêm từ khâu tiếp đón tại sân bay; người cách ly phải tuân thủ, bảo đảm đủ điều kiện mới được cho rời khỏi khu cách ly.
