Mở đầu phiên thảo luận tại hội trường, đại biểu Lê Minh Nghĩa, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho rằng những kết quả đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 của tỉnh là rất đáng phấn khởi. Để đạt được những kết quả nổi bật trên các lĩnh vực có cả nguyên nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan. Ngoài những nguyên nhân đã được chỉ rõ trong báo cáo, đại biểu cho rằng còn có nguyên nhân quan trọng đóng góp vào kết quả, đặt biệt là tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh trong năm 2022 đạt 12,51% đó là ngay từ những tháng đầu, quý đầu của năm tỉnh đã triển khai kịp thời các nhiệm vụ, giải pháp trong phát triển kinh tế - xã hội đến các cấp, ngành, đơn vị để các cấp, ngành, đơn vị chủ động triển khai thực hiện.

Đại biểu cũng cho rằng, năm 2022 trong bối cảnh còn nhiều khó khăn do tác động của dịch COVID-19, giá cả nguyên vật liệu tăng cao, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động xuất khẩu… song kinh tế của tỉnh tiếp tục tăng trưởng đó là nhờ sự nỗ lực, cố gắng vượt qua khó khăn, thách thức thúc đẩy sản xuất, kinh doanh của cộng đồng doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã xác định được các dư địa cho sự phát triển trong các lĩnh vực như dịch vụ, nông nghiệp, thu ngân sách và đã tập trung chỉ đạo thực hiện tốt để đạt kết quả cao.

Đại biểu Lê Minh Nghĩa cũng nhấn mạnh thêm những thuận lợi, khó khăn đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong năm 2023; đồng thời đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp triển khai thực hiện để đạt mục tiêu, kế hoạch đề ra như: Đề nghị tỉnh tập trung chỉ đạo triển khai phê duyệt sớm các kế hoạch sử dụng đất của năm 2023; các danh mục thu hồi đất, danh mục chuyển mục đích sử dụng đất để có cơ sở triển khai thực hiện.

Tập trung giải quyết những khó khăn về vật liệu cho các dự án giao thông, dự án hạ tầng tái định cư. Rà soát, điều chỉnh phù hợp các quy định liên quan đến công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, quy định thu hồi đất; giải quyết khó khăn, vướng mắc trong xử lý tài sản công trên đất khi thực hiện các dự án đầu tư. Sớm rà soát bảo đảm các quy hoạch phù hợp quy hoạch chung, quy hoạch phân khu để có cơ sở triển khai thực hiện các dự án đầu tư. Cùng với đó, tập trung đẩy nhanh tiến độ đầu tư hạ tầng, mặt bằng sạch tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp nhằm tăng cường thu hút đầu tư, kêu gọi đầu tư.

Thảo luận về những giải pháp khắc phục khó khăn trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn, đại biểu Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn nêu rõ: Khó khăn lớn nhất của thị xã là việc hoàn thành tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm. Theo tiêu chí này, sẽ có 12 tiêu chí thành phần, trong đó tiêu chí số 17.1 là khó khăn nhất vì đối với xã NTM phải có trên 20% số hộ và xã xây dựng NTM nâng cao phải có trên 55% số hộ gia đình được sử dụng nước sinh hoạt từ hệ thống cấp nước tập trung. Đây là khó khăn không riêng gì đối với thị xã Nghi Sơn, mà là khó khăn chung cho tất cả các huyện đang thực hiện xây dựng NTM.

Đại biểu đề nghị UBND tỉnh nghiên cứu trình HĐND tỉnh xem xét có chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư nhà máy nước sinh hoạt, cụ thể: Xem xét có chính sách hỗ trợ miễn giảm tiền sử dụng đất; chính sách hỗ trợ chi phí mua nước thô cho các doanh nghiệp và chính sách hỗ trợ chi phí hợp đồng dịch vụ cấp nước đối với hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng chính sách.

Đại biểu cho biết, đối với nội dung hỗ tro cho các hộ, Thị xã Nghi Sơn đã thực hiện hỗ trợ cho các hộ thuộc các xã xây dựng NTM với mức hỗ trợ là 1,5 triệu đồng/hộ.

Theo quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Nghi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1699/QĐ-TTg thì khu vực phía Bắc thị xã Nghi Sơn được quy hoạch nhà máy nước với công suất giai đoạn 1 là 30.000m3/ngày. Vậy đề nghị UBND tỉnh xem xét kêu gọi đầu tư hệ thống cung cấp và nhà máy nước sinh hoạt cho khu vực phía Bắc thị xã để đảm bảo cung cấp nước sinh hoạt cho Nhân dân và các khu công nghiệp tại đây.

Đề nghị đẩy nhanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp cho Nhân dân góp phần thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng và làm hạn chế đơn thư, khiếu kiện về đất đai trên địa bàn tỉnh, đại biểu Lê Xuân Thu, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Hoằng Hóa cho rằng: Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nói chung, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sản xuất nông nghiệp nói riêng là việc làm thường xuyên, liên tục, nhu cầu chính đáng, thiết thực của Nhân dân, nhất là những năm gần đây thực hiện chủ trương của tỉnh về dồn điền, đổi thửa để tạo thành cánh đồng mẫu lớn. Thế nhưng, theo Quyết định số 4463/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh ngày 12-12-2014 về việc “ban hành quy định hạn mức giao đất ở; diện tích tối thiểu được tách thửa đối với đất ở; hạn mức công nhận đất ở và hạn mức đất trồng, đồi núi trọc, đất có mặt nước thuộc nhóm đất chưa sử dụng cho hộ gia đình cá nhân trên địa bàn tỉnh” thì chưa có quy định về tách thửa, hợp thửa đối với đất sản xuất nông nghiệp.

Khắc phục tình trạng này Thường trực HĐND tỉnh đã có kết luận số 251/KL-HĐND, ngày 02-6-2022 về tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh. Song, trong quá trình thực hiện, vấn đề này chuyển biến vẫn còn chậm, nhất là việc cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho đất sản xuất, đất nông nghiệp chưa được chú trọng. Việc thực hiện đo đạc lập bản đồ địa chính đòi hỏi phải có nguồn kinh phí lớn nên nhiều địa phương chưa bố trí được nguồn kinh phí.

Tại huyện Hoằng Hóa, hiện có 25.000 hộ sản xuất nông nghiệp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau đồn điền, đổi thửa, nhưng dự kiến kinh phí thực hiện đo đạc lập bản đồ địa chính cho các xã trong huyện khoảng hơn 74 tỷ đồng, nên việc thực hiện còn gặp khó khăn.

Để khắc phục những khó khăn trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp, đại biểu Lê Xuân Thu kiến nghị một số giải pháp, đó là: Đề nghị UBND tỉnh cho rà soát, bổ sung sửa đổi Quyết định số 4463/2014/QĐ-UBND của UBND; quy hoạch lại diện tích đất sản xuất nông nghiệp ở các huyện, nhất là các huyện vùng đồng bằng để quản lý chặt chẽ, không cho quy hoạch sang đất khác, nhằm bảo đảm an ninh lương thực trên phạm vi toàn tỉnh.

Tiếp tục chỉ đạo cấp huyện tiến hành đẩy nhanh đo đạc lập bản đồ địa chính, cập nhật cơ sở dữ liệu hồ sơ địa chính để thuận lợi trong quản lý Nhà nước về đất đai, trong đó tập trung đo đạc lại đất sản xuất nông nghiệp; đồng thời hướng dẫn nguồn kinh phí chi cho công tác đo đạc lập bản đồ địa chính.

Phân cấp mạnh hơn việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cấp huyện, nhằm tạo điều kiện thuận lợi và đẩy nhanh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Nhân dân, doanh nghiệp nói chung và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sản xuất nông nghiệp nói riêng.

Tránh tình trạng “câu giờ”, “làm tươi hồ sơ” trốn tránh trách nhiệm trong giải quyết các thủ tục hành chính. Đây là ý kiến thảo luận tại kỳ họp thứ 11, HĐND tỉnh khóa XVIII của ông Cao Tiến Đoan, đại biểu HĐND tỉnh, Chủ tịch Hội doanh nghiệp tỉnh Thanh Hóa.

Đại biểu Cao Tiến Đoan đã nêu và đề xuất một số vấn đề cụ thể đó là:

Thứ nhất, về vấn đề tiếp cận nguồn vốn, được xem là “dòng máu” của doanh nghiệp. Hiện nay các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh đã khóa room tín dụng dẫn đến không còn tiền cho các doanh nghiệp vay vốn trong khi đó lãi suất cho vay liên tục tăng. Các khoản vay đến hạn sau khi trả nợ bị khóa và không được tiếp tục giải ngân để tạo dòng tiền thúc đẩy sản xuất, kinh doanh. Đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh làm việc với Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại để sớm có những biện pháp khắc phục khó khăn cho doanh nghiệp như: Tiếp tục nới room tín dụng, khoanh nợ, tái cơ cấu nợ, giữ nguyên nhóm nợ, gia hạn thời gian trả lãi cho doanh nghiệp.

Thứ hai, về cải cách hành chính: Hiện nay, việc giải quyết các thủ tục hành chính đang bị đình trệ, kéo dài tại một số cơ quan, có thể nguyên nhân một phần là do tình trạng thanh kiểm tra, điều tra liên tục từ Trung ương đến địa phương, dẫn đến tâm lý lo sợ khi giải quyết thủ tục hành chính của một bộ phận công chức Nhà nước. Điều này dẫn đến đình trệ, kéo dài về thủ tục hành chính, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh, gây tổn thất cho doanh nghiệp. Đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh quan tâm, tăng cường chỉ đạo hơn nữa trong công tác cải cách hành chính, thủ tục hành chính, không để tình trạng trì trệ, chậm giải quyết thủ tục cho doanh nghiệp, nhằm tạo điều kiện để dự án được triển khai đúng tiến độ, tránh gây lãng phí, thất thiệt cho doanh nghiệp.

Thứ ba, đối với công tác phòng cháy chữa cháy. Thời gian gần đây nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp trong Khu Công nghiệp Tây Bắc Ga bị lập biên bản xử phạt vi phạm về phòng cháy, chữa cháy lên đến hàng trăm triệu đồng, nhiều doanh nghiệp phải đóng cửa hoạt động. Nguyên nhân ở đây một phần do khi đầu tư hạ tầng kỹ thuật tại Khu công nghiệp Tây Bắc Ga không có đường nước riêng dành cho phòng cháy, chữa cháy, nhưng cơ quan chức năng vẫn nghiệm thu đưa vào sử dụng. Điều này dẫn đến nếu doanh nghiệp có hoàn thiện hệ thống phòng cháy, chữa cháy trong khu sản xuất cũng không có đường nước để đấu nối, cũng như không xác định được vị trí đấu nối để thi công cho phù hợp. Đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh có giải pháp tháo gỡ khó khăn, đồng thời chỉ đạo Ban Quản lý Khu Kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp khẩn trương thi công đường nước riêng phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy tại Khu công nghiệp Tây Bắc Ga để các doanh nghiệp thi công hệ thống phòng cháy, chữa cháy cho doanh nghiệp mình đúng quy định pháp luật.

Thảo luận về một số giải pháp để hoàn thành mục tiêu thu ngân sách năm 2023, Cục trưởng Cục Thuế Thanh Hóa Ngô Đình Hùng cho rằng, năm 2023 Thanh Hóa được Trung ương giao thu ngân sách đạt 35.340 tỷ đồng. Xét trên nhiều phương diện, tỉnh Thanh Hóa hoàn toàn có khả năng hoàn thành vượt mức chỉ tiêu này. Tuy nhiên, theo nhiệm vụ được đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh giao, năm 2023 phải thu ngân sách đạt cao hơn so với năm 2022, là nhiệm vụ hết sức khó khăn.

Đại biểu Ngô Đình Hùng lý giải, Quốc hội đã quyết định mục tiêu bao quát của năm 2023 là duy trì tăng trưởng và kiềm chế lạm phát, trong đó ưu tiên kiềm chế lạm phát… Trong bối cảnh này, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, dư địa tăng trưởng về sử dụng chính sách tiền tệ điều tiết kinh tế vĩ mô không có nhiều, tạo gánh nặng lên các chính sách tài khóa, trong đó có chính sách thuế. Dự báo Quốc hội sẽ điều chỉnh giảm một số loại thuế để kích thích phát triển sản xuất, kinh doanh, nhất là thuế tiêu thụ đặc biệt… sẽ gây khó khăn cho nhiệm vụ thu ngân sách.

Một yếu tố khác là sau 2 năm bị ảnh hưởng nặng nề do dịch bệnh COVID-19 thì nguồn lực tài chính của doanh nghiệp và người dân đã bị bào mòn, nhiều doanh nghiệp thiếu vốn phát triển sản xuất.

Để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ thu ngân sách năm 2023, Cục trưởng Cục Thuế Thanh Hóa Ngô Đình Hùng cho rằng cần phải có động lực mới, tăng trưởng mới, có nguồn thu mới và cần sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo ngay từ đầu năm với nhiều giải pháp quyết liệt.

Đại biểu mong muốn, Tỉnh ủy, UBND tỉnh cần quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, các ngành tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy đầu tư công phát triển, mà trước mắt là giải quyết khó khăn về nguyên vật liệu xây dựng, giải phóng mặt bằng… Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Thanh Hóa cần tập trung chỉ đạo các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn lựa chọn doanh nghiệp có phương án sản xuất, kinh doanh tốt để tạo điều kiện ưu tiên nguồn vốn vay về phát triển…

Thảo luận về thực hiện giám sát chuyên đề việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2018-2022, đại biểu Đỗ Ngọc Duy, Phó Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh cho biết: Công tác thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực. Công tác thu gom, vận chuyển rác thải đạt tỷ lệ cao: toàn tỉnh đạt 88,5%, có 6 địa phương có tỷ lệ thu gom rác thải đạt từ 95% trở lên là TP Thanh Hóa, thị xã Bỉm Sơn, các huyện Thọ Xuân, Đông Sơn, Vĩnh Lộc, Hoằng Hóa…

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải còn rất nhiều hạn chế, đặc biệt là công tác xử lý. Một số loại rác thải nguy hại đang được thu gom lẫn với rác thải sinh hoạt, không được xử lý theo đúng quy định, chỉ chôn lấp như rác thải thông thường. Đặc biệt, tại các địa điểm xử lý rác bằng hình thức chôn lấp đều quá tải, vượt sức chứa theo thiết kế nhiều lần, như bãi rác Đông Nam, huyện Đông Sơn, bãi rác Núi Voi, thị xã Bỉm Sơn. Trong khi đó tiến độ thực hiện đầu tư các nhà máy xử lý rác rất chậm (Đông Nam từ năm 2016 đến nay chưa hoàn thành; Núi Voi của Bỉm Sơn từ năm 2003 đến nay chưa khởi công xây dựng). Những hạn chế này đang tạo áp lực rất lớn cho việc giải quyết bài toán về môi trường và rác thải.

Để góp phần giải quyết vấn đề này, đại biểu kiến nghị nhiều nội dung quan trọng như: Tăng cường công tác tuyên truyền nhằm định hướng thay đổi thói quen tiêu dùng để giảm tải lượng chất thải rắn phát sinh. Nhân rộng các mô hình phân loại rác tại nguồn để tái chế thành phân hữu cơ tại khu vực dân cư nông thôn và miền núi; tạm dừng mô hình phân loại rác thải tại khu vực đô thị cho đến khi có các nhà máy xử lý rác thải đi vào hoạt động để đảm bảo tính đồng bộ từ việc phân loại cho đến thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải.

Cùng với đó cần tăng mức chi sự nghiệp môi trường cho các huyện, thị xã, thành phố; rà soát, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới chính sách ưu đãi, hỗ trợ đầu tư, khuyến khích doanh nghiệp và các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh để đảm bảo chính sách đủ sức hấp dẫn các nhà đầu tư.

Cùng với đó xem xét điều chỉnh giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải, bổ sung chi phí quản lý các bãi rác theo hướng tính đủ chi phí, bảo đảm nguồn thu cho hoạt động của các đơn vị thu gom, vận chuyển và xử lý. Tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các chủ đầu tư dự án xử lý CTRSH khẩn trương đầu tư xây dựng nhà máy, sớm đưa vào hoạt động đúng theo tiến độ được phê duyệt; nhất là các dự án trọng điểm (Khu xử lý chất thải rắn xã Đông Nam, huyện Đông Sơn; Khu xử lý chất thải rắn phường Đông Sơn, thị xã Bỉm Sơn; Khu xử lý chất thải rắn xã Quảng Minh, TP Sầm Sơn); đóng cửa, dừng hoạt động đối với các bãi chôn lấp, lò đốt rác không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, gây ô nhiễm môi trường.

Thảo luận về tăng cường công tác quản lý, sử dụng tài sản công sau hơn hai năm thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, đại biểu Lê Đình Hải, Tỉnh uỷ viên, Bí thư Huyện uỷ Thọ Xuân đã kiến nghị, đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp để HĐND tỉnh xem xét, quyết nghị. Đại biểu nêu rõ: Sau hơn hai năm thực hiện Nghị quyết 786 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, khóa XIV về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Thanh Hóa, đến nay các đơn vị đã hoạt động ổn định, tổ chức thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ chính trị đề ra. Tuy vậy, còn để xảy ra tình trạng thừa số lượng, thiếu quy mô, chất lượng đối với cơ sở nhà, đất là trụ sở làm việc, trạm y tế và nhà văn hóa các xã, thị trấn, thôn, khu phố ở các địa phương sau sáp nhập; một số cơ sở dôi dư chất lượng công trình xuống cấp theo thời gian do không được sử dụng thường xuyên. Mặc dù tỉnh đã kịp thời chỉ đạo, UBND tỉnh đã phê duyệt phương án bố trí sắp xếp lại, xử lý cơ sở nhà đất cho các đơn vị, trong đó có đơn vị huyện Thọ Xuân, nhưng quá trình thực hiện còn nhiều bất cập, do phải bổ sung vào kế hoạch sử dụng đất mới có thể thực hiện phương án bán đấu giá. Mặt khác, việc thực hiện bán tài sản công trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo hình thức đấu giá phải qua nhiều trình tự, thủ tục chặt chẽ theo quy định của pháp luật nên thời gian thực hiện kéo dài.

Đối với huyện Thọ Xuân là địa phương có số đơn vị hành chính cấp xã, cấp thôn thực hiện sáp nhập lớn (trên địa bàn huyện còn 21 công sở, nhà văn hóa trung tâm xã; 2 trường học; 1 sân vận động; 179 nhà văn hóa thôn dôi dư sau sáp nhập) nên huyện đã chủ động xây dựng phương án, báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của tỉnh; đồng thời thường xuyên thực hiện công tác giám sát việc quản lý, sử dụng tài sản công của các đơn vị, kịp thời chỉ đạo, chấn chỉnh các sai phạm trong quản lý, sử dụng tài sản công. Tuy vậy, để sớm thực hiện có hiệu quả phương án sắp xếp lại, xử lý cơ sở nhà đất dôi dư sau sáp nhập tránh thất thoát, lãng phí kéo dài đề nghị tỉnh nghiên cứu, xem xét sớm ban hành các quy định, hướng dẫn thực hiện cho thuê đối với tài sản công thuộc quản lý của cơ quan Nhà nước (công sở, nhà văn hóa dôi dư với điều kiện giữ nguyên hiện trạng tài sản...) trong trường hợp không đủ điều kiện hoặc gặp khó khăn để bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất; nghiên cứu, thực hiện phân quyền cho cấp huyện trong việc điều chuyển tài sản thuộc phân cấp quyết định mua sắm theo Nghị quyết số 111/NQ-HĐND, ngày 11-7-2018 của HĐND tỉnh về phân cấp thẩm quyền quyết định trong việc quản lý, sử dụng tài sản công của các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý của tỉnh Thanh Hóa.

Cùng với đề xuất, kiến nghị về tăng cường công tác quản lý, sử dụng tài sản công sau thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, đại biểu cũng kiến nghị thêm một số nhiệm vụ, giải pháp để HĐND tỉnh xem xét, quyết nghị đó là: Đối với Khu công nghiệp Lam Sơn - Sao Vàng được tỉnh xác định là khu vực động lực phát triển kinh tế của tỉnh, của huyện. Tuy nhiên, tiến độ đầu tư xây dựng hạ tầng và thu hút các doanh nghiệp của đơn vị được giao thi công rất chậm. Hiện nay, doanh nghiệp có báo cáo về việc doanh nghiệp chưa bố trí được nguồn vốn để thực hiện GPMB giai đoạn 2, giai đoạn 3 và chưa hoàn thành các thủ tục hồ sơ để tổ chức khởi công đầu tư hạ tầng khu công nghiệp, thu hút nhà đầu tư thứ cấp vào khu Công nghiệp Lam Sơn - Sao Vàng theo đúng định hướng và danh mục các dự án ưu tiên thu hút đầu tư vào Khu công nghiệp Lam Sơn - Sao Vàng.

Thảo luận về nội dung nâng cao chất lượng hoạt động giám sát của Thường trực HĐND tỉnh, các Ban của HĐND tình, đại biểu Lê Thị Hương, Phó Trưởng Ban Pháp chế HĐND tỉnh, cho biết: Xác định đấu tranh phòng, chống tham nhũng (PCTN), tiêu cực là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên, trong thời gian qua, các cấp, các ngành trong tỉnh đã triển khai kịp thời, hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng và các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Tinh ủy về công tác PCTN, tiêu cực. Công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo được tăng cường.

Qua công tác thanh tra và giải quyết khiếu nại, tố cáo đã chuyển 9 vụ việc có hành vi tham nhũng, tiêu cực đến cơ quan điều tra xem xét, giải quyết theo thẩm quyền. Việc điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế được tiến hành kiên quyết, nghiêm minh. Giai đoạn 2019- 2022, cơ quan điều tra hai cấp đã thụ lý điều tra 150 vụ/328 bị can. Kết thúc điều tra đề nghị truy tố là 103 vụ/271 bị can. Tòa án Nhân dân hai cấp thụ lý 97 vụ/233 bị cáo phạm tội về kinh tế, tham nhũng. Tổng số tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự tham nhũng, kinh tế hơn 213 tỷ đồng, đã thu hồi được 21,159 tỷ đồng.

Cũng theo đại biểu, bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác PCTN, tiêu cực trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua vẫn còn một số tồn tại hạn chế. Đó là kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực ở các ngành, địa phương chưa phản ánh đúng với tình hình thực tế. Tham nhũng vặt còn diễn biến phức tạp ở một số lĩnh vực, như quản lý đất đai, đầu tư, xây dựng, ngân sách, tài sản công, thực hiện chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Chất lượng hoạt động thanh tra chuyên ngành hiệu quả chưa cao; một số lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực chưa được tập trung thanh tra, kiểm tra; nhiều vi phạm về quản lý đầu tư xây dựng, vi phạm pháp luật về đất đai, môi trường, tài nguyên, khoảng sản chậm được phát hiện ngăn chặn và xử lý kịp thời. Công tác điều tra, xử lý một số vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế còn chậm, kéo dài, có những vụ án trả hồ sơ nhiều lần. Kết quả thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát trong các vụ án tham nhũng, kinh tế còn thấp, nhất là trong giai đoạn thi hành án.

Đại biểu đề nghị HĐND tỉnh tăng cường giám sát chuyên đề đối với các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực; UBND tỉnh tiếp tục triển khai, tổ chức thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các quy định của Luật PCTN năm 2018 và các văn bản hướng dẫn thi hành; các chỉ thị, nghị quyết, văn bản chỉ đạo của Trung ương, của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác PCTN, tiêu cực. Phát huy hiệu quả, trách nhiệm của người đứng đầu các cấp chính quyền, cơ quan, đơn vị đối với công tác PCTN, tiêu cực; gắn công tác PCTN, tiêu cực với công tác xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tiếp tục chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra; trong quá trình thanh tra kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên sai phạm; ngăn chặn tình trạng “tham nhũng vặt” của bộ phận cán bộ, công chức, viên chức. Đồng thời, Công an, Viện kiểm sát Nhân dân, Tòa án Nhân dân và Cục thi hành án dân sự tỉnh tiếp tục tăng cường đấu tranh phát hiện, xử lý các hành vi tham nhũng, tiêu cực nhằm đảm bảo kỷ cương, phép nước, sự nghiêm minh của pháp luật. Đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án trong các vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế, tiêu cực đã phát hiện. Nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng, tiêu cực.

Đại biểu Nguyễn Văn Biện, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Thiệu Hóa khẳng định, trong bối cảnh thuận lợi, khó khăn đan xen khi bước vào thực hiện nhiệm vụ, nhưng năm 2022 tỉnh Thanh Hóa đã đạt được kết quả khá cao, có lẽ cao nhất từ trước đến nay và toàn diện trên các lĩnh vực. Đại biểu đặc biệt nhấn mạnh 3 thành tựu: Tốc độ tăng trưởng GRDP của tỉnh tăng trưởng ước đạt 12,51%, vượt kế hoạch đề ra (kế hoạch 11,5%) và đứng thứ 7 cả nước; thu ngân sách Nhà nước đạt cao nhất từ trước đến nay, tiệm cận đến con số 50.000 tỷ; ngoài tập trung phát triển kinh tế, chúng ta cũng đã rất quan tâm đến vấn đề an sinh, công bằng xã hội, hỗ trợ cho các đối tượng yếu thế, chính sách dân tộc, tôn giáo, vừa thể hiện tính nhân văn, vừa là tinh thần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.

Về mục tiêu nhiệm vụ, giải pháp của năm 2023, từ thực tiễn ở huyện Thiệu Hóa, đại biểu đề xuất bổ sung một số nội dung. Cụ thể là cần có giải pháp căn cơ để tháo gỡ khó khăn, giải quyết dứt điểm tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng, như: đất đắp, cát để đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án, giải ngân nguồn vốn đầu tư công.... Thực tiễn quá trình lập, thẩm định, phê duyệt các dự án đầu tư công, các đơn vị tư vấn khảo sát khả năng cung cấp vật liệu xây dựng đảm bảo yếu tố pháp lý, có cự ly gần, tiết kiệm chi phí (chủ yếu là đất đắp), thì đơn vị tư vấn cho biết các chủ mỏ trả lời vật liệu đã bán hết cho đơn vị khác năm 2022, 2023; nên chủ đầu tư băn khoăn về độ tin cậy trả lời các chủ mỏ. Đề nghị tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, đánh giá lại trữ lượng hiện tại để công bố công khai.

Đồng thời tỉnh cần quan tâm tháo gỡ khó khăn, hướng dẫn thủ tục trong công tác đấu giá công khai quỹ đất để tăng thu ngân sách, nhất là các địa phương cấp huyện. Có hướng dẫn các huyện trình tự thủ tục trong thực hiện các dự án kinh doanh theo Luật Nhà ở, trong đó nên công bố các tuyến đường, trục đường đô thị phải xây thô.

Đại biểu đề nghị cần tăng cường phân công, phân cấp lại, hoặc cắt giảm một số khâu trong thẩm tra, thẩm định một số lĩnh vực quản lý Nhà nước của cấp tỉnh. Qua đó vừa giảm tải cho các sở, ngành, cũng vừa tạo sự chủ động cho cấp dưới. Thực tế cho thấy công việc cấp tỉnh ngày càng nhiều, trong khi biên chế không thay đổi, thậm chí còn tinh giản thì khả năng đáp ứng về mặt tiến độ, chất lượng công việc sẽ bị ảnh hưởng.

Bên cạnh đó, cần rà soát, bổ sung quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh sau gần 10 năm vẫn chưa được sửa đổi, điều chỉnh, thay thế. Mức bồi thường đất nông nghiệp thấp, hỗ trợ khác chưa đáp ứng yêu cầu, ảnh hưởng đến tiến độ giải phóng mặt bằng trong thực hiện các dự án.

Thảo luận tại kỳ họp về việc sửa đổi, bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với huyện Mường Lát, đại biểu Hà Văn Ca, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Mường Lát cho biết: Hiện nay, Mường Lát vẫn là huyện nghèo nhất của tỉnh Thanh Hóa và là một trong những huyện nghèo nhất cả nước. Điều kiện kinh tế - xã hội của huyện còn nhiều khó khăn, với quy mô nền kinh tế nhỏ và siêu nhỏ, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các dân tộc còn thấp so với mặt bằng chung của khu vực miền núi trong tỉnh Thanh Hóa.

Với mục tiêu phấn đấu năm 2030 Mường Lát thoát ra khỏi danh sách huyện nghèo, ngày 29-9-2022 Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU về “Xây dựng và phát triển huyện Mường Lát đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Để đạt được mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, Mường Lát thoát khỏi huyện nghèo; đến năm 2045, kinh tế - xã hội, thu nhập bình quân đầu người của huyện Mường Lát đạt mức bình quân của các huyện miền núi trên địa bàn tỉnh, đại biểu Hà Văn Ca đề nghị các sở, ngành cấp tỉnh tham mưu cho UBND tỉnh trình HĐND tỉnh sửa đổi, bổ sung một số cơ chế, chính sách đặc thù đối với huyện Mường Lát. Cụ thể là chính sách hỗ trợ gạo cho các hộ dân tham gia trồng rừng và chăm sóc, bảo vệ rừng huyện Mường Lát; chính sách hỗ trợ cây, con giống trên địa bàn huyện Mường Lát. Đồng thời, đẩy nhanh việc xây dựng Đề án “Phát triển rừng bền vững huyện Mường Lát giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030”; xây dựng bản đồ nông hóa, thổ của huyện Mường Lát để huyện Mường Lát khai thác nguồn tài nguyên đất, sử dụng hợp lý, hiệu quả trong sản xất nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng...

Phát biểu cuối phiên thảo luận, thay mặt Đoàn chủ tọa kỳ họp, đồng chí Lê Tiến Lam, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh đánh giá cao ý kiến thảo luận của các đại biểu, trong đó nhiều ý kiến có chất lượng, thảo luận sâu sắc, làm nổi bật những vấn đề thực tiễn đang đặt ra đối với tỉnh Thanh Hóa.

Chỉ trong buổi sáng, đã có 19 ý kiến của các đại biểu tham gia đóng góp vào báo cáo tóm tắt tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của UBND tỉnh năm 2022, nhiệm vụ trọng tâm năm 2023; các báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh; các tờ trình trình tại kỳ họp.

Các ý kiến thảo luận được chuẩn bị chu đáo, công phu và cho rằng những kết quả đạt được là rất phần khởi, nhất là trong bối cảnh tình hình chung có nhiều khó khăn. Bên cạnh việc đánh giá cao những kết quả Thanh Hóa đạt được năm 2022, các đại biểu cũng chỉ rõ những khó khăn, hạn chế còn tồn tại; phân tích, đưa ra nhiều giải pháp thực hiện và đề xuất, kiến nghị tỉnh nhiều vấn đề nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của năm 2023.