Tại TP Hồ Chí Minh - điểm nóng dịch bệnh của cả nước, trong khi siêu thị bán hàng bình ổn giá để chia sẻ với người dân trong thời điểm khó khăn do dịch bệnh, thì một số người lợi dụng điều này để gom hàng siêu thị với số lượng lớn, bán bên ngoài với giá cao để trục lợi. Tình trạng này xảy ra ở siêu thị Co.opmart, dẫn đến việc thiếu một số mặt hàng thực phẩm thiết yếu, làm cho người dân có nhu cầu mua thực sự lại không có hàng để mua. Hành vi của những cá nhân này đã khiến dư luận bức xúc khi mà nhiều người TP Hồ Chí Minh phải xếp hàng cả tiếng, chờ tới lượt vào siêu thị mua đồ.
Không chỉ có hành vi trục lợi từ miếng ăn như trên, nhiều người còn lợi dụng nhu cầu tiêm vaccine COVID-19 cao trong dân để nghĩ ra các thủ đoạn lừa đảo tinh vi. Một số cá nhân, tổ chức liên lục mời chào tiêm vaccine qua đủ hình thức như điện thoại, mạng xã hội, thư điện tử, tờ rơi quảng cáo… Đánh vào tâm lý muốn tiêm vaccine COVID-19 nhanh chóng, những kẻ lừa đảo đã gửi thư điện tử cho nhiều người, hướng dẫn đăng ký tiêm vaccine để họ vào một trang web và cung cấp các thông tin cá nhân như thẻ tín dụng, tài khoản, mã OPT, chuyển tiền trước cả triệu đồng.
Hành vi lừa đảo tiêm vaccine không phải tới năm nay mới xuất hiện mà đã có từ năm trước đó. Tại Quy Nhơn và Bình Định, 18 người đã bị lừa đảo, chiếm đoạt trên 63 triệu đồng để được kẻ lừa đảo tiêm vaccine COVID-19 mà thực chất là nước cất và kháng sinh.
Còn nhớ khi dịch COVID-19 mới bùng phát đầu năm 2020, có đối tượng đã mất nhân tính khi thu gom găng tay cao su y tế đã qua sử dụng để đóng gói như hàng mới, bán cho người tiêu dùng. Thậm chí, các đối tượng còn không làm cả khâu vệ sinh, khử trùng số găng tay đã qua sử dụng đó. Ngoài ra, còn không ít người đầu cơ, găm hàng, nâng giá hoặc bán khẩu trang, nước sát khuẩn tay giả/kém chất lượng.
Không chỉ có các cá nhân, công ty nhỏ lẻ “đục nước béo cò” trong đại dịch mà cả người làm trong ngành y tế cũng lợi dụng chức vụ, bất chấp mọi thứ để kiếm lợi. Các ví dụ điển hình như Giám đốc Bệnh viện Gò Vấp (TP Hồ Chí Minh) đầu cơ, thu gom khẩu trang y tế với số lượng lớn bán ra nước ngoài để kiếm lời. Hành vi bất chính của một người đứng đầu bệnh viện giữa thời điểm dịch bệnh hồi năm 2020 đã khiến dư luận bức xúc.
Điểm tên các vụ trục lợi thì không thể không kể đến vụ cựu Giám đốc CDC Hà Nội chủ mưu nâng khống giá máy xét nghiệm COVID-19. Hành vi vụ lợi trong dịch bệnh đã gây chấn động dư luận đầu năm 2020.
Không chỉ ở Việt Nam, nhiều quốc gia cũng xảy ra hành vi trục lợi trong dịch bệnh tràn lan, vô nhân tính, vô đạo đức. Như ở Ấn Độ, những kẻ bất lương sơn lại bình cứu hỏa, bơm ôxy vào để bán cho bệnh nhân COVID-19 đang hấp hối vì thiếu ôxy. Tình trạng tiêm vaccine giả cũng xuất hiện nhiều tại quốc gia này.
Hành vi trục lợi, lợi dụng những người khó khăn trong thời điểm dịch bệnh có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, tại bất kỳ quốc gia nào và trong cơn bấn loạn, ai cũng có thể trở thành nạn nhân. Tình hình càng khó khăn, phức tạp, “nước càng đục”, thì xuất hiện càng nhiều “con cò” cơ hội, dùng mọi thủ đoạn kiếm tiền trên nỗi đau của đồng loại. Nhẹ thì chỉ là hành vì lừa đảo tiền bạc, nặng thì có thể gây mất mạng người.
Suốt gần hai năm qua, nhiều người dân đang mệt mỏi vì dịch bệnh kéo dài, miếng cơm manh áo bị ảnh hưởng, có người lâm vào cảnh bần cùng vì COVID-19. Cả hệ thống y tế, chính trị nước nhà đang căng mình đối phó với đại dịch chưa từng có tiền lệ. Đồng bào trong và ngoài nước, từ trẻ em đến cụ già, từ người nghèo đến doanh nhân giàu có, đều góp sức và tiền bạc cho cuộc chiến với đại dịch. Vậy mà vẫn có những cá nhân chà đạp lên nỗ lực của cả dân tộc để làm lợi bất chính cho bản thân. Vậy mà vẫn có những cá nhân trục lợi trên nỗi đau và khó khăn của người khác. Hành vi của họ gây hại và làm xáo trộn xã hội, làm dư luận hoang mang, cản trở nỗ lực chống dịch bệnh. Không quá khi gọi đó là hành vi bất nhân, vô cảm, đáng bị trừng phạt nặng.
Cuộc chiến với đại dịch chắc chắn sẽ còn lâu dài. Và chắc chắn sẽ còn xuất hiện những kẻ trục lợi nữa với thủ đoạn tinh vi hơn. Song song với công tác chống dịch, các cơ quan chức năng đã phải tăng cường cảnh báo, nâng cao nhận thức và cảnh giác cho người dân trước các hành vi trục lợi, lừa đảo.
Về vấn đề lừa đảo vaccine COVID-19, Bộ Y tế khuyến cáo các địa phương, tổ chức, doanh nghiệp có nhu cầu nhập khẩu vaccine COVID-19 cần đàm phán trực tiếp với các nhà sản xuất vaccine, hạn chế thông qua các bên trung gian. Người dân cần cảnh giác trước những lời mời đăng ký tiêm vaccine COVID-19 không đáng tin cậy và chỉ đi tiêm vaccine COVID-19 tại các cơ sở y tế đủ điều kiện hoạt động; tuyệt đối không tiêm những loại vaccine COVID-19 trôi nổi.
Chung tay với cơ quan chức năng trong chống dịch bệnh và ngăn chặn hành vi trục lợi, tinh thần cảnh giác và tố giác của mỗi người và cộng đồng sẽ khiến những kẻ “đục nước béo cò” không còn đất sống. Chống hành vi trục lợi cũng là một nỗ lực mà toàn dân có thể giam gia để đẩy lùi dịch bệnh.
