Những tour đạp xe thăm bản làng đang được khách du lịch ưa chọn (ảnh chỉ có tính minh họa)

Tại nhiều khu, điểm du lịch, nhất là ở khu vực miền núi, cùng với các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch, nhiều cộng đồng dân cư đã tham gia vào việc khai thác tiềm năng du lịch bản địa phục vụ du khách, nhất là khách nước ngoài.

Cách làm của cộng đồng dân cư cơ bản còn tự phát, mỗi địa phương một cách mang nét văn hóa, tập quán riêng làm sản phẩm du lịch thêm sự phong phú.    

Những nhà nghỉ Homstey, những món ăn truyền thống bản địa, những tour thăm bản làng, phương thức canh tác, sản xuất truyền thống địa phương đang thu hút lượng khách du lịch lớn, là một nguồn thu đáng kể cho cộng đồng cũng như ngân sách Nhà nước.

Tuy nhiên, mặt trái của du lịch sinh thái cộng đồng cũng không ít. Ở một số nơi có điểm đến du lịch, dân cư thường có thói quen khai thác và thụ hưởng, mà chưa có nghĩa vụ bảo tồn đẫn đến tận khai quá quắt tài nguyên du lịch, tùy tiện xả thải ra môi trường. Thói quen “ăn xổi” của người làm du lịch bản địa đang dự báo một nguy cơ về sự biến mất của tài nguyên du lịch.

Luật Du lịch có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2018 đang hy vọng sẽ tạo ra một hành lang pháp lý thật sự để việc khai thác, phát triển du lịch đảm bảo hơn.

Luật đã dành riêng Điều 6 quy định sự tham gia của cộng đồng dân cư trong phát triển du lịch, trong đó có nội dung rất cơ bản là: Cộng đồng dân cư có quyền, lợi ích hợp pháp, có trách nhiệm khi tham gia hoạt động du lịch.

Việc luật hóa vai trò, trách nhiệm của cộng đồng dân cư trong phát triển du lịch là căn cứ để chúng ta phát triển mạnh hơn hoạt động du lịch nhờ cộng đồng dân cư một cách bài bản, hiệu quả, vấn đề còn lại là công tác tuyên truyền sao cho Luật Du lịch đến được với người làm du lịch, thuyết phục người làm du lịch ở cộng đồng dân cư.

Như đã biết, trong hoạt động du lịch cộng đồng vai trò của chính quyền địa phương là hết sức quan trọng khi vừa tham gia xây dựng quy hoạch về du lịch, vừa chấn chỉnh việc làm không phù hợp.

Nếu chính quyền huy động tốt sự tham gia của cộng đồng dân cư, đồng thời quản lý, định hướng nghiêm túc, hiệu quả, gắn quyền lợi với trách nhiệm của người làm du lịch, chắc chắn sẽ đem lại những lợi ích lớn và bền vững cho cả hai.

Lam Vũ