Gần đây nhất vụ án con giết mẹ ở xã Thượng Ninh, huyện Như Xuân, anh giết em ở xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng, Hà Nội càng thêm chứng minh điều đó.

Những mâu thuẫn phần lớn do không được tháo “ngòi nổ”, âm ĩ theo thời gian, đến khi bị kích động đã bùng phát thành án mạng.

Đi qua nỗi đau, bài học rút ra là cần phải có sự chủ động, thường xuyên hơn nữa trong giáo dục nhân cách, lối sống, tình yêu thương con người cũng như tinh thần chủ động phát giác mâu thuẫn để đấu tranh ngay từ khi nó mới hình thành.

Hiện nay ở mỗi xóm, phố đều có tổ an ninh nhân dân, các đoàn thể xã hội, được xem như một “hàng rào” được lập ra nhằm kiểm soát tình hình an ninh - trật tự, vấn đề đạo đức, lối sống ở khu dân cư, nhưng rồi tội ác vẫn “lọt lưới”.

Sở dĩ như vậy là bởi ở nhiều nơi vẫn còn tư tưởng làm việc chạy theo hình thức hoặc là có sự thủ thế, nể nang, giữ kẽ, nhất là đối với khu vực nông thôn.

Nếu những vụ việc như tranh chấp đất đai, bạo hành, tệ nạn cờ bạc, rượu chè ở khu dân cư được chính quyền địa phương và cơ quan bảo vệ pháp luật giải quyết dứt điểm. Các tổ chức đoàn thể vào cuộc kịp thời phân tích, can ngăn, cử người theo dõi, giáo dục, giúp đỡ, cảm hóa, thì tội ác sẽ diệt vong từ khi còn mầm mống.

Để ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi các hành vi bạo lực ra khỏi cuộc sống, đòi hỏi cơ quan chức năng phải xây dựng nhiều hơn các hình thức tiếp nhận thông tin, tư vấn, hỗ trợ pháp luật xử lý tình huống một cách kịp thời. Có cơ chế phát huy đầy đủ, tốt nhất hoạt động của các tổ chức đoàn thể, mô hình hòa giải ở cơ sở, vai trò của người có uy tín ở dòng họ, khu dân cư...

Sắp tới lực lượng công an chính quy được biên chế về xã, với nghiệp vụ của mình cần chủ động nắm chắc tình hình, phát hiện kịp thời các mâu thuẫn phát sinh tại địa phương, có sự đánh giá, dự báo đúng mức để ngăn chặn.

Việc nắm chắc tình hình cơ sở, chủ động phát giác mâu thuẫn tại từng địa bàn dan cư sẽ giúp tháo “ngòi nổ” xung đột từ khi mới hình thành, các vụ án mạng liên quan đến gia đình, dòng họ, tranh chấp đất đai sẽ được đẩy lùi.

Lam Vũ