Theo Điều lệ Công đoàn Việt Nam và theo phân cấp quản lý, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh quản lý trực tiếp 27 LĐLĐ huyện, thị xã, thành phố (gọi chung là LĐLĐ cấp huyện) và phân cấp cho LĐLĐ cấp huyện quản lý 27 công đoàn giáo dục (CĐGD) các huyện, thị xã, thành phố (gọi chung là CĐGD cấp huyện). Số  công đoàn cơ sở (CĐCS) do CĐGD cấp huyện quản lý là 2.031 CĐCS với 47.597 đoàn viên công đoàn. Theo đánh giá của LĐLĐ tỉnh, trong những năm qua, CĐGD cấp huyện về cơ bản phát huy được vai trò của mình trong công tác tuyên truyền, vận động, phối hợp tốt với chuyên môn để tổ chức các hoạt động, phong trào thi đua được duy trì thường xuyên, đem lại hiệu quả thiết thực; các hoạt động chăm lo, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, hoạt động từ thiện nhân đạo được đẩy mạnh. Tuy nhiên, với mô hình hiện tại, CĐGD cấp huyện là công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở nhưng chịu sự chỉ đạo hoạt động trực tiếp và toàn diện của LĐLĐ huyện - cũng là công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở, vì vậy công tác phối hợp chỉ đạo giữa LĐLĐ cấp huyện và CĐGD có lúc chưa nhịp nhàng. Bên cạnh đó, hoạt động của CĐGD huyện không có sự lãnh đạo trực tiếp của cấp ủy và sự phối hợp của chính quyền đồng cấp, do đó khó khăn cho việc triển khai nhiệm vụ chính trị, giải quyết những phát sinh trong quan hệ lao động, trong công tác tham gia quản lý. Từ thực tiễn trên cho thấy, các vấn đề liên quan đến cán bộ, giáo viên, đoàn viên công đoàn tại các trường học thuộc CĐGD huyện, như: Điều động, luân chuyển, ký kết hợp đồng làm việc, đề bạt cán bộ, giáo viên quản lý... chủ tịch CĐGD huyện không được tham gia trực tiếp tại các hội nghị chủ chốt để phản ánh những kiến nghị đề xuất của cán bộ, giáo viên. Thực chất CĐGD cấp huyện là cấp “trung gian”, do vậy còn nhiều hạn chế trong việc thực hiện chức năng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên công đoàn, cán bộ, giáo viên các trường học.

Xuất phát từ yêu cầu đổi mới tổ chức, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức công đoàn và yêu cầu thực tiễn đặt ra, ngày 12-5-2017, Tổng LĐLĐ Việt Nam ban hành Hướng dẫn số 704/HD-TLĐ về sắp xếp lại công đoàn ngành địa phương, CĐGD cấp huyện. Theo đó, LĐLĐ tỉnh xây dựng Đề án số 01/ĐA-LĐLĐ sắp xếp lại mô hình CĐGD huyện, thị xã, thành phố; Hướng dẫn số 17/HD-LĐLĐ về sắp xếp lại mô hình CĐGD huyện, thị xã, thành phố. LĐLĐ tỉnh chỉ đạo 27 LĐLĐ cấp huyện ban hành quyết định giải thể và chấm dứt hoạt động của ban chấp hành CĐGD cấp huyện; chuyển các CĐCS trường học về trực thuộc LĐLĐ cấp huyện quản lý. Điều động cán bộ công đoàn chuyên trách của CĐGD cấp huyện về làm việc tại cơ quan LĐLĐ cấp huyện. Các đồng chí nguyên chủ tịch CĐGD khi chuyển công tác tại các LĐLĐ cấp huyện, không đủ tuổi tái cử các chức danh theo nhiệm kỳ, nếu có nguyện vọng tiếp tục công tác cho đến khi đủ tuổi nghỉ chế độ BHXH; Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh đề nghị cấp ủy cho các đồng chí được tiếp tục tham gia vào ban chấp hành LĐLĐ cấp huyện. Trường hợp cán bộ công đoàn chuyên trách có nguyện vọng khác, như chuyển sang cơ quan chuyên môn thuộc các sở, phòng giáo dục, cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp... được cơ quan chuyên môn có thẩm quyền đồng ý thì xem xét, tạo điều kiện cho cán bộ công đoàn chuyển công tác.

Ngay từ khi có chủ trương của công đoàn cấp trên, về cơ bản, cán bộ CĐGD các huyện, thị, thành phố đều đồng thuận. Đồng chí Phạm Đức Hoàn (Chủ tịch CĐGD huyện Ngọc Lặc nay đã chuyển về làm việc tại LĐLĐ huyện) chia sẻ: “Bao năm cống hiến cho hoạt động công đoàn, tôi không thể không buồn trước việc giải thể nhưng đây là một chủ trương đúng đắn, phù hợp với xu hướng xây dựng bộ máy cán bộ Nhà nước tinh gọn hiện nay. Giải thể nhưng cán bộ chuyên trách chuyển về LĐLĐ huyện quản lý và vẫn tiếp tục gắn bó với hoạt động công đoàn”.

Chủ tịch LĐLĐ huyện Thạch Thành Hà Long Biên cho biết, việc sắp xếp CĐGD huyện không gặp khó khăn, trở ngại nào. LĐLĐ huyện đã ban hành quyết định giải thể CĐGD huyện, tiếp nhận 92 CĐCS trường học với 2.164 đoàn viên. Sau khi tiếp nhận các CĐCS do CĐGD huyện bàn giao, ban thường vụ LĐLĐ huyện chỉ đạo các CĐCS trường học thực hiện việc đổi dấu, khai báo lại các thông tin quản lý tài khoản tại ngân hàng, phối hợp với chuyên môn tổ chức hội nghị cán bộ, công chức đầu năm học, phát động các phong trào thi đua lập thành tích chào mừng đại hội công đoàn các cấp. Tính đến ngày 25-8-2017, tất cả các CĐCS đã hoàn thành xong việc đổi dấu, tổ chức hoạt động đúng theo quy định của Điều lệ Công đoàn Việt Nam. Tại Đại hội Công đoàn huyện Thạch Thành lần thứ IX, nhiệm kỳ 2017 – 2022 (tổ chức trong 2 ngày 13 và 14-9-2017), đồng chí Nguyễn Ngọc Phương, chủ tịch CĐGD huyện đã được bầu làm phó chủ tịch LĐLĐ huyện.

Đến thời điểm này, 27/27 LĐLĐ cấp huyện đã hoàn thành việc sắp xếp lại CĐGD. Nhìn chung, công tác tổ chức, bàn giao tài chính, tài sản công đoàn được thực hiện nghiêm túc và nhận được sự đồng thuận cao. Các đồng chí là chủ tịch CĐGD sau khi được điều chuyển về LĐLĐ huyện được bố trí công việc phù hợp, đã tiếp cận các hoạt động của LĐLĐ huyện. Trong quá trình thực hiện công tác sắp xếp lại CĐGD, các huyện, thị xã, thành phố nhận được sự quan tâm, lãnh chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương nên việc sắp xếp được thực hiện theo đúng thời gian, kế hoạch đề ra.

Đồng chí Hà Xuân Thành, Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh khẳng định: Việc sắp xếp lại CĐGD cấp huyện là chủ trương đúng đắn của Đảng, Tổng LĐLĐ Việt Nam nhằm giảm bớt đầu mối trung gian để tập trung chỉ đạo trực tiếp thường xuyên, có chiều sâu, trọng tâm, trọng điểm đối với CĐCS, tiết kiệm kinh phí cho bộ máy tổ chức, giảm chi phí hành chính trong hoạt động. Đặc biệt, những tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên công đoàn sẽ được chuyển tải trực tiếp lên công đoàn cấp trên, giúp các ban, ngành liên quan tiếp cận, giải quyết nhanh chóng hơn. Thông qua việc sắp xếp lại CĐGD để từng bước đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao hiệu quả hoạt động của CĐCS và cấp trên trực tiếp cơ sở.

Theo Thanh Huê/Báo Thanh Hóa